Milowy krok dla zielonego ładu w Polsce: ustawa o promocji morskich farm wiatrowych podpisana
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej 21 stycznia 2021 r. podpisał ustawę o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych („Ustawa Offshore”), która ma nadać rozpędu polskiemu przemysłowi energii odnawialnej oraz stanowić część systemu bezpieczeństwa energetycznego Polski.
Morska energetyka wiatrowa jest obecnie jedną z najważniejszych gałęzi przemysłu energetycznego (obok gazu i fotowoltaiki), która ma się przyczynić do osiągnięcia przez Polskę neutralności klimatycznej do 2050 r. Zgodnie z wypowiedziami niektórych przedstawicieli polskiego rządu rozwój morskiej energetyki wiatrowej jest również najważniejszym strategicznym celem polskiej polityki dotyczącej energii odnawialnej. Z powyższych względów, w ostatnich latach rząd podjął działania mające na celu stworzenie korzystnego środowiska prawnego i finansowego dla tego rodzaju inwestycji.
Wsparcie finansowe dla morskich farm wiatrowych
Ustawa Offshore od dnia wejście w życie stanie się najważniejszym aktem prawnym szczegółowo regulującym program wsparcia operacyjnego dla inwestycji w morskie farmy wiatrowe. Wsparcie to będzie polegać na pokryciu przez rząd ujemnego salda wytworzonej energii elektrycznej. Ujemne saldo stanowi różnicę pomiędzy wartością sprzedaży energii w danym miesiącu (obliczoną na podstawie giełdowych cen energii elektrycznej) a wartością tej energii obliczoną przy przyjęciu cen wskazanych w decyzji lub ofercie, która wygrała aukcję. Maksymalny okres wsparcia będzie wynosić 25 lat od wprowadzenia do sieci wyprodukowanej w morskiej farmie wiatrowej energii elektrycznej.
I Faza wsparcia
W I fazie systemu wsparcia, finansowanie będzie przyznawane na podstawie decyzji administracyjnych wydawanych przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki („URE”). Wniosek o przyznanie wsparcia musi obejmować wskazane w Ustawie Offshore tereny morskie oraz zostać poprzedzony ustanowieniem zabezpieczenia finansowego w wysokości 60 PLN za każdy 1 kW mocy. Wnioski należy złożyć do 31 marca 2021 r. W I fazie przewidziano wsparcie dla morskich farm o łącznej zainstalowanej mocy 5.9 GW, a jak wskazuje Ministerstwo Klimatu, zakłada się, że do 2040 r. powstaną morskie formy wiatrowe o mocy 11 GW.
Ze względu na przyjęty harmonogram, ze wsparcia w ramach I Fazy będą mogły skorzystać wyłącznie projekty charakteryzujące się znacznym stopniem zaawansowania w dniu wejścia w życie tych przepisów. Pozostałe projekty będą mogły ubiegać się o wsparcie w ramach II Fazy.
II Faza wsparcia
W II fazie systemu wsparcia dofinansowanie będą mogli otrzymać wytwórcy energii elektrycznej z morskich farm wiatrowych zlokalizowanych na obszarze morskim wskazanym w Ustawie Offshore, którzy uzyskają zaświadczenie o dopuszczeniu do aukcji oraz wytworzą energię elektryczną po raz pierwszy po dniu zamknięcia sesji aukcji. Za organizację aukcji będzie odpowiedzialny Prezes URE. Pierwsze aukcje zostaną przeprowadzone w 2025 i 2027 roku i będą przewidywać wsparcie dla łącznej zainstalowanej mocy do 5 GW.
Aby uzyskać zaświadczenie o dopuszczaniu do aukcji, wytwórca jest zobowiązany złożyć do Prezesa URE wniosek wraz z dokumentami wymaganymi przez Ustawę Offshore.
Wprowadzenie energii do sieci
W obu fazach podstawowym obowiązkiem wytwórcy, po uzyskaniu decyzji o pokryciu ujemnego salda, jest wytworzenie i wprowadzenie energii elektrycznej do sieci w ciągu 7 lat od wydania decyzji Prezesa URE określającej cenę energii lub od wygrania aukcji. Dodatkowym obowiązkiem wytwórcy jest użycie przy budowie komponentów i urządzeń wyprodukowanych nie wcześniej niż 72 miesiące przed dniem wytworzenia energii po raz pierwszy.
Ustawa Offshore formułuje możliwości wydłużenia terminu wprowadzenia energii elektrycznej do sieci oraz modyfikacji zobowiązania do wytworzenia ilości energii określonej w decyzji Prezesa URE. Warto nadmienić, że za przyłączenie do sieci, tj. za połączenie morskiej farmy wiatrowej ze stacją elektroenergetyczną na lądzie odpowiedzialny będzie sam inwestor, zachowujący prawo do późniejszej odsprzedaży całego zespołu urządzeń służącego do wyprowadzania mocy z morskiej farmy wiatrowej. Z ustawy finalnie zniknęło wcześniej planowane przyznanie prawa pierwokupu przysługujące operatorowi systemu przesyłowego.
Do Ustawy Offshore zostały wprowadzone również przepisy umożliwiające przeniesienie prawa do pokrycia ujemnego salda. Jest to możliwe jednak wyłącznie razem z nabyciem własności instalacji, której dotyczy to prawo. Warunkiem przeniesienia tego prawa jest również uzyskanie zgody Prezesa URE poprzez złożenie odpowiedniego wniosku przez obie strony transakcji sprzedaży zainstalowanych turbin lub udziałów w spółce, do której należą te turbiny.
Ustawa Offshore wprowadza nowy podatek od morskich farm wiatrowych, którego podstawą opodatkowania będzie moc danej farmy. Stawka podatku wynosi iloczyn mocy farm w megawatach i kwoty 23 000 złotych.
Prócz wsparcia finansowego, Ustawa Offshore przewiduje także ułatwienia administracyjne. Przewiduje ona, że decyzje administracyjne niezbędne do uzyskania w tym procesie mają zostać wydane w terminie 90 dni od złożenia wniosku. W przypadku pozwolenia na użytkowanie termin ten skrócono do 30 dni.
Ustawa w przeważającej części wejdzie w życie 18 lutego 2021 r.. Urząd Regulacji Energetyki będzie miał czas do 30 czerwca 2021 roku na wydanie wstępnych decyzji dotyczącej wsparcia, które następnie wymagać będą zatwierdzenia Komisji Europejskiej.
***
Nasz zespół pozostaje do Państwa dyspozycji dla wszelkich dalszych wyjaśnień oraz współpracy.