Podatkowa odpowiedź polskiego rządu na epidemię COVID-19

W odniesieniu do podatków, ustawa wprowadza cztery główne obszary, których dotyczą zawarte w niej rozwiązania, mające zminimalizować skutki epidemii:

• Poprawa płynności finansowej przedsiębiorstw;
• Odroczenia w realizacji niektórych obowiązków;
• Zabezpieczenie miejsc pracy i dochodów pracowników;
• Rozwiązania umożliwiające i usprawniające realizację zadań.

Poniższa lista zawiera najważniejsze z rozwiązań zawartych w ustawie, związanych z obszarem podatkowym.

Poprawa płynności finansowej przedsiębiorstw

Zaliczki na podatek / płatności odsunięte w czasie

• Przesunięcie terminów składania rocznych zeznań podatkowych CIT za rok 2019 oraz dokonywania związanych z tym płatności do 31 maja 2020 r.
• Przesunięcie terminu płatności zaliczek na podatek dochodowy od wypłacanych wynagrodzeń w marcu i kwietniu 2020 r. (do 1 czerwca 2020 r.).
• Przesunięcie (fakultatywne) terminu zapłaty podatku od przychodów z budynków za miesiące od marca do maja 2020 r. do 20 lipca 2020 r. (gdy przychody są niższe o co najmniej 50 proc.).

Przeniesienie straty

• Umożliwienie podatnikom podatku CIT i PIT, którzy ponoszą negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19, odliczenia straty poniesionej w 2020 r. od dochodu z działalności uzyskanego w 2019 r. – gdy w 2020 r. osiągną przychody niższe o co najmniej 50 proc. w porównaniu z 2019 r.

Odliczenie dotacji na walkę z epidemią

• Umożliwienie dokonania odliczenia od dochodu (przychodu) darowizn przekazanych na przeciwdziałanie COVID-19 – odliczeniu będą podlegały darowizny pieniężne lub rzeczowe (w pełnej wysokości) przekazane podmiotom wykonującym działalność leczniczą, a także przekazane Agencji Rezerw Materiałowych oraz Centralnej Bazie Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych.

Złe długi

• Odstąpienie od stosowania w zakresie zaliczek na podatek PIT i CIT przepisów dot. tzw. złych długów wobec podatnika będącego dłużnikiem (gdy przychody są mniejsze o co najmniej 50 proc.).

Podatek od nieruchomości

• Wprowadzenie przepisów umożliwiających radom gminy:

1. wprowadzenie za część 2020 roku zwolnienia z podatku od nieruchomości wskazanym grupom przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19;
2. przedłużenie, w drodze zarządzenia organów wykonawczych, terminów płatności rat podatku od nieruchomości, płatnych w kwietniu, maju i czerwcu 2020 r. – nie dłużej niż do 30 września tego roku.

Zawieszenie kontroli i postępowań podatkowych

• Wprowadzenie możliwości złożenia wniosku o zawieszenie trwającej kontroli/postępowania podatkowego z powodu ważnego interesu osobistego lub publicznego (ogólnokrajowy stan epidemii powinien być wystarczającą przesłanką).

Zwolnienia z opłat na ubezpieczenie społeczne 

• Odrębne przepisy umożliwiają samozatrudnionym oraz mikroprzedsiębiorcom, w dodatku do postanowień ogólnych, zwolnienie z obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne (w imieniu swoim oraz pracowników) przez okres trzech miesięcy. Aby skorzystać ze zwolnienia osoby takie muszą wykazać się określonym poziomem przychodów w tym okresie. W projekcie uzupełniającym założenia ustawy, przedstawionym przez rząd 7 kwietnia, zapowiedziano rozszerzenie zwolnienia na małych oraz średnich przedsiębiorców (zatrudniających nie więcej niż 49 osób). Rozwiązanie powinno wejść w życie w najbliższym czasie. 

Odroczenia w realizacji niektórych obowiązków związanych z wprowadzeniem nowych procedur podatkowych

Odroczenie niektórych obowiązków związanych z podatkami wynika głownie z problemów organizacyjnych i operacyjnych, jakie rodzi epidemia. Rząd uznał, że w tak szczególnym okresie nie powinny być wprowadzane nowe rozwiązania, w szczególności wymagające wprowadzania specjalnych procedur w firmach.

• Odroczenie wprowadzenia podatku od sprzedaży detalicznej do 1 stycznia 2021 r.
• Przesunięcie terminu stosowania nowej matrycy stawek VAT o 3 miesiące, tj. od 1 lipca 2020 r.
• Wydłużenie terminu na złożenie informacji o cenach transferowych do 30 września 2020 r.
• Wydłużenie terminu na złożenie zawiadomienia o dokonaniu zapłaty na rachunek niezamieszczony w wykazie podatników VAT z trzech do czternastu dni.
• Przesunięcie obowiązku składania nowego pliku JPK_VAT (deklaracja wraz z ewidencją) z 1 kwietnia na 1 lipca 2020 r. dla wszystkich podatników (podatnicy będą mogli dobrowolnie złożyć nowy JPK_VAT w maju 2020 r.).
• Przesunięcie o trzy miesiące terminu obowiązku zgłoszenia informacji do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.
• Przedłużenie terminów dot. schematów podatkowych, w tym zawieszenie rozpoczętych terminów, nie dłużej niż do 30 czerwca 2020 r.
• Umożliwienie ministrowi finansów określania w drodze rozporządzenia innych terminów m.in. przekazania danych, informacji, deklaracji, sprawozdań, raportów, zestawień, wniosków, składek, opłat oraz wpłat, jak również innych terminów wypełniania obowiązków w zakresie ewidencji oraz w zakresie sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania do właściwego rejestru, jednostki lub organu określonych sprawozdań lub informacji w celu wsparcia podmiotów w wypełnianiu obowiązków informacyjnych i sprawozdawczych w okresie stanu epidemicznego lub epidemii.

Zabezpieczenie miejsc pracy i dochodów pracowników

Ustawa wprowadza przepisy przewidujące zwolnienia podatkowe w związku z otrzymywaniem zasiłku przestojowego dla przedsiębiorców i osób prowadzących działalność gospodarczą (zwolnienie do wysokości 80% płacy minimalnej) oraz dla osób rozliczających się na podstawie karty podatkowej lub opodatkowania ryczałtowego (do 50%). Ponadto zwiększono limity w niektórych zwolnieniach w podatku dochodowym od osób fizycznych (głównie z tytułu benefitów pracowniczych i dopłat). W odniesieniu do PIT termin składania rocznych deklaracji za rok 2019 to nadal 30 kwietnia, ale Ministerstwo Finansów potwierdziło, że osoby, które złożą deklarację najdalej miesiąc później, nie poniosą w związku z tym negatywnych konsekwencji.

Rozwiązania umożliwiające i usprawniające realizację zadań

Ustawa wprowadza szczególne środki zmniejszające poziom wymogów formalnych w odniesieniu do wykonywania czynności służbowych przez pracowników Krajowej Administracji Skarbowej a także umożliwia delegowanie kompetencji starszego personelu na osoby nieposiadające takich uprawnień.

Odroczenie zobowiązań podatkowych możliwe także na zasadach ogólnych

Niezależnie od powyższych rozwiązań, zasady ogólne prawa podatkowego zawierają regulacje pozwalające na indywidualne składanie wniosków o odroczenie, rozłożenie na raty, a w skrajnych przypadkach nawet umorzenie, każdego zobowiązania podatkowego lub składki na ubezpieczenie społeczne, w oparciu o trudną sytuację danego podatnika. Zgodnie z przyjętymi środkami, podejście organów podatkowych oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do rozpatrywania indywidualnych wniosków powinno być obecnie mniej rygorystyczne w odniesieniu do przedsiębiorstw, które odczuwają negatywne skutki epidemii. Wprowadzono również rozwiązanie, aby w odniesieniu do wniosków opisanych powyżej nie miały zastosowania odsetki za zwłokę lub opłata administracyjna (4% wartości zadłużenia), mające normalnie zastosowanie do płatności rozłożonych w czasie.